Definitie van Enjambment

Enjambment is een literair apparaat waarin een dichtregel zijn idee of gedachte overbrengt naar de volgende regel zonder een grammaticale pauze. Met enjambment strekt het einde van een poëtische zin zich uit voorbij het einde van de poëtische regel. Dit betekent dat de gedachte of het idee over het einde van een regel in een gedicht heen ‘stapt’ en naar het begin van de volgende regel. Door de afwezigheid van interpunctie is het mogelijk dat de lezer de regeleinde van een gedicht doorleest zonder te pauzeren om de conclusie van de gedachte of het idee te begrijpen.

Enjambment wordt vaak door dichters gebruikt als een middel om het verschil tussen de klank van verzen en de klank van proza te minimaliseren, waardoor een gedicht ontstaat dat vrij vloeit en de nadruk legt op onverwachte beats en woorden voor de lezer. TS Eliot gebruikt enjambment bijvoorbeeld als literair apparaat in zijn gedicht “The Waste Land”:

April is de wreedste maand,
Seringen fokken uit het dode land, mengen
Herinnering en verlangen, roerend
Saaie wortels met lenteregen.

Met Eliot’s gebruik van enjambment worden de actiewoorden opzettelijk aan het einde van elk lijn. Daarom moet de lezer even pauzeren bij de omslachtige poëtische regel, ook al gaat de gedachte verder. Dit benadrukt de werkwoorden in het gedicht en onderstreept de omwenteling en reproductie die de natuur in april ervoer.

Effecten van Enjambment in Poetry

In termen van poëzie weerspiegelt lineatie de manier waarop lijnen worden verdeeld en waar ze eindigen ten opzichte van een clausule of gedachte. Regelafbrekingen aan het einde van een zin of een complete gedachte in een gedicht maken meestal deel uit van de structuur en een verwachting van de lezer. Dichters gebruiken enjambment echter vaak als een literair middel om deze verwachting te compenseren, aangezien de techniek van enjambment de lezers verrast door een poëtische gedachte op een ander punt dan het einde van de poëtische regel te beëindigen. Dit geeft de dichter meer vrijheid bij het maken van verzen, hoe ze klinken en hoe ze aanvoelen voor de lezer.

Hier zijn enkele effecten van omsingeling in poëzie:

• bevordert vloeibaarheid door een beetje door te gaan aan het einde van de poëtische regel. Dit kan een element of kwaliteit van proza in een gedicht creëren.
• creëert complexiteit door een meer verhalende betekenis toe te staan in een gedicht, aangezien gedachten niet beperkt zijn tot enkele poëtische regels.
• creëert spanning en drama door de lezer naar voren te bewegen in het gedicht om de oplossing van de gedachte in de volgende regel of daaropvolgende poëtische regels te bereiken.
• verbetert het tempo en het momentum van een gedicht door bij elke regeleinde zodat de lezer sneller doorgaat naar de volgende regel om de conclusie van de gedachte van de dichter te bereiken.

Beroemde voorbeelden van Enjambment in Shakespeare

In zijn toneelstukken, William Shakespeare gebruikte vaak enjambment als een literaire techniek voor poëtische dialogen. Hierdoor kunnen personages hun gedachten vlot voortzetten in plaats van hoge eindstops die het begrip van de lezer / publiek van de dialoog en het plezier van de uitvoering kunnen verstoren. Hier zijn enkele beroemde voorbeelden van enjambment in Shakespeare:

• Het leven is maar een wandelende schaduw, een arme speler
  Dat stutten en kwellen zijn uur op het podium
  En dan wordt er niet meer gehoord: het is een verhaal
  Verteld door een idioot, vol geluid en woede,
  Niets betekend. (Macbeth)
• Ah zwoele adem, dat kan
  Justice bijna overtuigen om haar zwaard te breken! Nog een, nog een. (Othello)
• Zijn, of niet zijn, dat is de vraag:
  Of het nobeler is om te lijden
  De slingers en pijlen van buitensporig fortuin,
  Of om de wapens te nemen tegen een zee van problemen
  en door ze tegen te werken. Om te sterven – om te slapen,
  niet meer; en door een slaap te zeggen dat we eindigen
  De hartpijn en de duizend natuurlijke schokken
  Dat vlees is erfgenaam van: ‘tis een voleinding
  worden gewenst. Om te sterven, om te slapen;
  Om te slapen, misschien om te dromen – ja, daar is het probleem: (Hamlet)
• Wat staat er in een naam? Dat wat we een roos noemen
  Met een andere naam zou het zo zoet ruiken; (Romeo en Julia)
• Ik zal zulke wraak op jullie beiden hebben
  Dat de hele wereld – ik zal zulke dingen doen-
  Wat ze nog zijn, ik weet het niet ; maar zij zullen de verschrikkingen van de aarde zijn! Je denkt dat ik zal huilen.
  Nee, ik zal niet huilen. (King Lear)
• Ik smeek het oude voorrecht van Athene,
  Omdat ze van mij is, mag ik over haar beschikken:
  Wat voor deze heer zal zijn
  Of voor haar dood , volgens onze wet
  Onmiddellijk voorzien in dat geval.(A Midsummer Night’s Dream)

Verschil tussen Enjambment en End-Stop

Omdat poëzie als een gestructureerde vorm wordt beschouwd van de literatuur bevat het patronen en ritmes die van invloed zijn op hoe poëtische verzen voor de lezer vloeien. Daarom is de manier waarop een versregel eindigt, belangrijk voor deze stroom. Een versregel in een gedicht kan op twee manieren eindigen: eindstop en enjambment.

In poëzie is eindstop een literair apparaat dat bestaat uit een pauze aan het einde van een dichtregel. Eindstops worden over het algemeen aangegeven met leestekens, zoals een punt (een punt), een komma, een puntkomma of een ander leesteken dat het einde van een volledige zin of clausule aangeeft. Eindstops kunnen ook zonder interpunctie worden aangegeven als de poëtische regel het logische einde is van een complete gedachte.

De meeste poëtische regels hebben een eindstop, omdat dit een pauze mogelijk maakt bij elke regeleinde binnen een vers. Dit literaire apparaat verbetert de formele structuur van gedichten met een regelmatig ritme en rijmschema. Voor lezers zijn eindstops de meest gebruikelijke en bekende methode om een poëzie-regel te beëindigen, omdat het een pauze creëert die meestal wordt onderbroken. Enjambment, als een literair apparaat, is het tegenovergestelde van eindstop. Enjambment laat een gedachte van de ene regeleinde over naar de volgende, zonder enige interpunctie of indicatie van voltooiing. Dit is handig als een differentiatie van gestructureerde poëzie en komt vaker voor in vrije verzen.

Voorbeelden van Enjambment in Literature

Voorbeeld 1: Harlem (Langston Hughes)

Wat gebeurt er met een uitgestelde droom?

Droogt hij op
als een rozijn in de zon?
Of ettert als een pijnlijke plek –
En dan rennen?
Stinkt het naar rot vlees?
Of korst en suiker over –
als een stroperig snoepje?

Misschien zakt het gewoon door als een zware belasting.

Of explodeert het?

In zijn gedicht gebruikt Hughes effectief enjambment als een literair apparaat in de tweede regel om spanning te creëren en de lezer vooruit te helpen op zoek naar het antwoord op de vraag van de dichter: “Wat gebeurt er met een uitgestelde droom?” Door de regel te beëindigen met “opdrogen” en geen enkele vorm van interpunctie, heeft de lezer de ervaring dat de poëtische regel zelf “opdroogt” en overgaat naar de volgende regel om zowel de betekenis van de gedachte van de dichter af te maken als te versterken.

Hughes gebruikt opnieuw enjambment in regel 9. De dichter eindigt de regel met “sags” en geen interpunctie, dus de lezer wordt naar de volgende regel verplaatst voor de voltooide gedachte. De formulering van deze enjambment heeft echter ook een symbolisch effect doordat de poëtische regel zelf “verzakt” met een onafgemaakte resolutie. Daarom creëren Hughes ‘twee vormen van enjambment niet alleen spanning voor de lezer doordat ze doorgaan in de volgende poëtische regels, maar ze weerspiegelen en weerspiegelen de betekenissen van de woorden zelf die deel uitmaken van de enjambments.

Voorbeeld 2: Love Sonnet XVII (Pablo Neruda, vertaald door Mark Eisner)

Ik hou van jou als de plant die dat niet doet bloeien maar draagt

het licht van die bloemen, verborgen, in zichzelf

en dankzij jouw liefde leeft de strakke geur die

uit de aarde voortkwam vaag in mijn lichaam.

Voorbeeld 3: This Is Just To Say (William Carlos Williams)

Ik heb

de pruimen

gegeten die in

de ijskast

zaten en die

je was waarschijnlijk

aan het sparen

voor het ontbijt

Vergeef me

zij waren heerlijk

zo lief

en zo koud