Twee decennia geleden bestond de categorie bij de Academy Awards voor beste animatiefilm nog niet. Shrek, ieders favoriete boeman, nam in 2002 de inaugurele onderscheiding in ontvangst. Daarvoor kregen animatiefilms niet veel respect bij de Oscars. In feite was Beauty and the Beast de enige animatiefilm die ooit werd genomineerd voor Beste Film, en met eenmalige uitzonderingen zoals de nominatie voor Beste visuele effecten van The Nightmare Before Christmas in 1993, was de enige keer dat animatiefilms werden gehuldigd op de grootste avond van Hollywood in de muziekcategorieën.

De Academy Awards “Best Animated Feature-prijs veranderde dat, zodat er altijd een plek was voor animatie bij de Oscars. Je zou kunnen stellen dat de toevoeging van de categorie uiteindelijk een nettoverlies betekende, dat door animatie een eigen prijs te geven, de Academie niet zoveel druk zou voelen om tekenfilms te laten concurreren in een “serieuzere” categorie. Die kritiek is enigszins ondermijnd door de uitbreiding van de Best Picture-genomineerden van vijf naar tien, wat betekent dat er meer ruimte is voor animatiefilms om binnen te sluipen (zoals Up en Toy Story 3 deden), maar voor het grootste deel worden animatiefilms nog steeds als afzonderlijke films beschouwd. —Een onderscheiding die op een onbarmhartige manier kan worden vergeleken met hen in de kinderhoek te plaatsen.

Bekijk meer

Zo’n ingrijpend ontslag is cartoonachtig misleidend. Animatie is een medium, geen genre, en animatiefilms zijn niet inherent voor kinderen (of in ieder geval alleen voor hen). De 18 winnaars van de beste animatiefilms zijn voor het grootste deel lichtende voorbeelden van entertainment voor alle leeftijden, en onder de groep kunnen volwassen kijkers net zo veel, zo niet meer, krijgen dan de kleintjes waarop ze zijn gericht (zie , de helft van de output van Pixar). Samen laten de winnaars de breedte en het potentieel van animatie als medium zien, waarbij ze in veel gevallen dingen doen die hun tegenhangers met live-actie niet konden.

Hier zijn alle 18 winnaars, gerangschikt van “redelijk goed” tot ” filmmeesterwerk zonder dat het als ‘geanimeerd’ hoeft te worden gekwalificeerd. ”

Happy Feet (2006)

Een musical in jukebox-stijl March of the Penguins met tapdansende covers van een eclectische groep nummers klinkt als het zou een gimmickachtige nachtmerrie moeten zijn. Maar ik zal dit voor Happy Feet zeggen: het is ondoorgrondelijk beter dan het zou moeten zijn. Happy Feet maakt gebruik van een echte kinetische energie die zelfs de meest verbijsterende muzikale nummers vermakelijk maakt, en er is een aardige milieuactivistenboodschap in het derde bedrijf, met een twist en enkele mensen die blijkbaar Antarctica hebben bezocht vanuit hun huis in de griezelige vallei. Toch kan Happy Feet, in vergelijking met de andere winnaars, zijn eigenaardigheid niet overtreffen – nogmaals, muzikale nummers, pinguïns, enz. – en het helpt niet dat 2006 waarschijnlijk de zwakste lichting was van genomineerden die de categorie had.

Brave (2012)

Met uitzondering van Cars, dat genoeg verdiende met speelgoedverkopen dat iedereen bereid om Pixar een pass te geven, was Brave de eerste film die de veelgeprezen studio maakte waarvan iedereen het erover eens leek te zijn dat het ‘redelijk goed’ was in plaats van een Toy Story of Up-achtig meesterwerk. Dat is oké – en Brave is, voor de goede orde, competities beter dan auto’s. Het verhaal van Merida, een Schotse prinses met krijgerambities en problemen met een ursine-vloek, is zeker spannend en krachtig, zo niet bijzonder diep of aangrijpend voorbij wat er op het scherm gebeurt. Het kan gewoon niet overtreffen dat je een ander bent. prinses-fabel, zelfs met Pixar’s aanraking en moderne gevoeligheden.

Rango (2011)

Een van de zeldzame niet-Disney- of Pixar-films om de prijs te winnen (ze maken geweldige films maar zijn absoluut een overweldigend monopolie), Rango is uniek op een manier die we tegenwoordig niet zo vaak zien. De animatie, hoewel prachtig gedaan, is niet bepaald uitnodigend qua ontwerp, net als de droge woestijnomgeving waar de titulaire kameleon en zijn zonovergoten, hardcrabble dierengenoten leven. Het is een western met opzettelijke Fear and Loathing in Las Vegas-vibes, maar vooral gericht op kinderen – dus het beoogde publiek is net zo in de war als de excentrieke hoofdpersoon van Johnny Depp. Je moet je afvragen: “voor wie is dit?” met Rango, en hoewel de film niet helemaal een antwoord geeft, moet je bewonderen hoe gonzo het is.

Shrek (2001)

Bijna 20 jaar later is Shrek een clou.De film zelf, die bijna universeel geliefd was toen hij uitkwam, is bijna irrelevant geworden onder het door ironie vergiftigde gewicht van de Smash Mouth van dit alles, laat staan de virale GIF’s van Shrek die Shadow the Hedgehog hartstochtelijk kust. Het moeras van Shrek is het ontstaan van het veel bespotte ‘gezicht’ van Dreamworks Animation, en achteraf gezien ondermijnt de plot de klassieke Disney-tropen niet zozeer, maar wordt er wel laaghangende Family Guy-achtige referentiehumor op toegepast. de tijd die Shrek nodig had om oud genoeg te worden om te stemmen, is alles waarvan we aanvankelijk dachten dat het geweldig was aan de film een iconisch, ironisch onderdeel van ons culturele weefsel geworden. We houden van Shrek, ook al geven we het niet toe. Natuurlijk, Shrek’s soort beschamend, maar net als een ui heeft het lagen.

Frozen (2013)

Je hebt gewonnen Ik hoor geen slecht woord over ‘Let It Go’, een echt geweldig klassiek Disney-nummer aller tijden. Maar laat dat nummer los, en je zult merken dat de rest van de film niet bijna dezelfde kracht heeft. Elsa en Anna zijn geweldige, moderne toevoegingen aan Disney’s prinsessenrooster, de subversieve kijk op liefde op het eerste gezicht wordt gewaardeerd, en Hans is een schokkend relevante schurk in het tijdperk van giftige mannelijkheid. Ondanks hoe hard het zijn best doet, voelt Frozen nog steeds vastzitten in een vroeger tijdperk van Disney-verhalen, en heruitvinding kan de traditie alleen maar zo ontdooien.

Wallace en Gromit: The Curse of the Were-Rabbit (2005)

Vergeleken met gelikte CGI- of Disney-zwier is het beroemdste duo van Aardman Animations heerlijk, verfrissend eigenaardig. Het lange avontuur van Wallace en Gromit – dat de kaasminnende Britse kerel en zijn heterohond in een klassieke Hollywood-monsterfilm in Universal-stijl laat vallen – streeft niet veel, maar het is onmiskenbaar charmant. Dankzij de stop-motionanimatie kun je bijna letterlijk zien hoeveel liefde er is besteed aan het maken van de film, waardoor de aanraking van de artiest een essentieel onderdeel wordt van het maken van films.

Toy Story 3 (2010)

Toy Story 4 ondermijnde enigszins het perfecte einde van zijn voorganger na de eerste franchise van Pixar, maar het opnieuw bekijken van Woody, Buzz en de ontmoeting van de bende met sterfelijkheid trekt aan de harten. Maar met het risico in een afvalverbrandingsoven te worden geduwd, voelt Toy Story 3 zich tien jaar later overschat. De mooie boodschap – dat dingen veranderen en het is oké om ermee te veranderen – raakt verward onder het gewicht van de wereldopbouw en voortdurende verkenning van wat het betekent dat speelgoed leeft. Andere Pixar-films op deze lijst speelden met het idee meer organisch, met een grotere emotionele beloning.

Big Hero 6 (2014)

Disney-animatie reikte tot in een van de diepste delen van Marvel’s speelgoedkist voor Big Hero 6, die losjes gebaseerd is op het superheldenteam met dezelfde naam. In plaats van slechts een goedkoop voorbeeld van handige IP-synergie, is Big Hero 6 een hoogvliegende ode aan gezinnen, zowel de gezinnen waarin we zijn geboren als de gezinnen die we onderweg maken. San Fransokyo is een wonder van cultuurvermenging, en de superheldenplot vindt de mensheid in STEM, terwijl Hiro en zijn vrienden leren om meer te zijn dan alleen hun uitvindingen. Baymax was bereid te sterven voor Hiro, maar ik zou sterven voor Baymax.

Finding Nemo (2003)

Nemo vinden is misschien wel de meest aanhaalbare Pixar-films (‘Gewoon blijven zwemmen’, ‘Vissen zijn vrienden, geen eten’, ‘P. Sherman 42 Wallaby Way’), en met zijn weelderige weergave van een onderzeese wereld is het er een ook van de mooiste. Maar de reis van Dory en Marlin door de diepblauwe zee is niet alleen felle kleuren en slogan; het is een eerlijke kijk op ouderlijke liefde en plicht, waarbij de push-pull van overbescherming en rebellie in een avontuur dat zich uitstrekt de Stille Oceaan. Het vinden van Nemo verdient ook de eer voor het oprecht verkennen van die klassieke ‘dode moeder’ Disney-trope, die verfrissend is als de oceaan nat is.

Ratatouille (2007)

Ratatouille bevat geen een even dramatische boodschap als de films die bovenaan deze lijst staan.Het is geen verkenning van verdriet, een waarschuwingsschot voor milieuactivisten of een allegorie op racisme. Maar het idee dat “iedereen kan koken” is, op zijn eigen rustige manier, hartelijk en warm. Ratatouille is een film met schattig keukenongedierte over in jezelf geloven en je sterke punten vinden (met misschien een beetje hulp verborgen onder je koksmuts blanche). Het is een film die je uitnodigt om het uit te proberen, terwijl je tegelijkertijd wordt verwelkomd in een comfortabel vijfsterrenrestaurant met eten dat er zo heerlijk uitziet dat je bijna zou zweren dat je het via het scherm kunt ruiken.

Zootopia (2016)

Er is een moment waarop je Zootopia voor het eerst bekijkt wanneer je van “Oh, het is een metafoor voor racisme” naar “Oh wauw, het is echt een metafoor voor racisme!” Net als de uitzinnige zoogdieren in het centrum van de legitiem meeslepende complottheorie die het complot drijft, gaat Zootopia voor de halsader – het aanvallen van de destructieve aard van vooroordelen in een volledig gerealiseerde wereld die aanvoelt als een moderne fabel van Aesopus. Beter zelfs, omdat de oude Griekse gelijkenissen van Aesopus geen muzieknummers van Shakira bevatten.

The Incredibles (2004)

Het maakt eerlijk gezegd niet uit dat Marvel Studios de filmrechten voor de Fantastic Four heeft verkregen, want The Incredibles is al een perfecte Fantastic Four-film. Hoewel de superheldenactie en de zoete modernistische esthetiek uit het midden van de eeuw opwindend zijn, slaagt de film omdat hij de mensen onder de maskers begrijpt. In dit geval zijn ze een gezin van vier (plus kleine Jack-Jack) die alleen en voor elkaar het juiste proberen te doen. The Incredibles maken terecht deel uit van een gezin net zo heroïsch als een onderneming als de superkrachten van de Parrs. Als er hier iets is om uit te kiezen, komt The Incredibles helaas (en hopelijk onbedoeld) over als een stilzwijgende goedkeuring van het objectivisme in Ayn Rand-stijl, wat ironisch is gezien de emotionele kern van de film een meer herkenbaar heldendom viert.

Coco (2017)

Coco verkent het hiernamaals, de betekenis van familie en een rijke cultuur die zelden dit soort blockbuster-representatie zonder een tel te missen, wat past bij zo’n muzikaal gedreven film. Andere Disney- en Pixar-films hebben met verlies te maken gehad, maar Coco, met een skeletachtige, technicolor kijk op Día de los Muertos, slaat een andere noot. De mensen van wie we houden zijn nooit echt weg, als we ze ons herinneren.

Up (2009)

Pixar’s kijk op The Lost World van Sir Arthur Conan Doyle is een vrolijk, vlezig avontuur, compleet met pratende honden, prehistorische vogels en fantasievolle luchtschepen die boven mistige mesa’s zweven. Maar – kom op – dat is niet waarom het van het hoogste niveau is. Up’s openingsmontage van het leven van Carl en Ellie samen is een tranentrekker van wapenkwaliteit, en in die meestal woordeloze vijf minuten begrijpen we alles wat we nodig hebben over wie deze mensen waren; het geeft Carl’s volgende hoogvliegende reis meer gewicht en maakt het voor ons belangrijk. Up is een masterclass in het vertellen van verhalen, die emotionele hoogtepunten bereikt waar de meeste andere films alleen maar van konden dromen.

Wall-E (2008)

Een semi-stil, post-apocalyptisch liefdesverhaal met een milieuactivistische boodschap die, eerlijk gezegd, behoorlijk pessimistisch is? Wall-E vertrouwt erop dat zijn publiek geen vertroeteling of hand vasthouden nodig heeft, en het resultaat is een meesterwerk dat zowel adembenemend hoogstaand als hypersimplistisch tegelijk is. De door de mens veroorzaakte ineenstorting van het ecosysteem van de aarde en de vegetatieve toekomst van onze soort zijn bijna te groot en angstaanjagend om te overwegen (hoewel, eerlijk gezegd … kijk om je heen), maar Wall-E nodigt ons uit om het te proberen terwijl we zien hoe twee schattige robots verliefd worden. Samen met de beste film van The Dark Knight in hetzelfde jaar, is Wall-E vrijwel zeker gedeeltelijk verantwoordelijk voor de verdubbeling van het aantal genomineerden door de Academie. Een film die zo gewaagd en mooi is, verdient het om te strijden voor de hoogste eer.

Inside Out (2015)

Er zijn veel Pixar-films die je aan het huilen zullen maken. Binnenstebuiten zal je tranen wegnemen en je bewust blij maken dat je verdrietig bent.De boodschap van de film – dat het niet alleen oké is om verdrietig te zijn, het is essentieel om te overleven – is essentieel en baanbrekend. Iedereen zou dit moeten weten, en Inside Out speelt net zo goed voor kinderen die het geluk hebben zich met dit begrip te groeperen als voor volwassen kijkers die de herinnering misschien nodig hebben. Joy and Sadness, ingesproken door Amy Poehler en een werkelijk ongelooflijke Phyllis Smith, zijn herkenbare personificaties van de complexiteit die we allemaal in ons hoofd hebben. Inside Out is fantastisch, maar het vergeet nooit hoe echte gevoelens zijn.

Spirited Away (2002)

Het zou gemakkelijk zijn om Hayao Miyazaki’s meesterwerk te prijzen vanwege zijn visuals: een uniek Japans, bijzonder Ghibli-feest van uitbundig en fantastische bezienswaardigheden. (The spirits! The bathhouse!) De enige niet-westerse winnaar van de Best Animated Feature-prijs brengt zeker een verfrissend stukje verbeeldingskracht en perspectief naar de groep. Maar Spirited Away zweeft niet wanneer Chihiro door de lucht vliegt op Haku’s drakenrug (hoewel die scène, zoals zoveel in de film, iconisch is). In plaats daarvan zijn het de rustigere momenten: Chihiro breekt in grote, natte tranen uit bij het zien van haar ouders terwijl Haku haar troost met een aanbod van eten. Kamaji de ketelman legt een dekentje over haar slapende lichaam. Chihiro en No-Face zitten stilletjes in een trein vol schaduwen voor woon-werkverkeer.

Het zijn deze kleine vignetten die de volledige geest van Spirited Away laten zien, de fantasie en verwondering baseren op menselijke momenten van vriendelijkheid en zwakte – en de uiteindelijke kracht van Chihiro zou niets betekenen zonder deze kwetsbaarheden. Spirited Away is anders dan de meeste andere films op deze lijst. Er is niet eens een slechterik. Het is mooi en meditatief, het ondermijnt de verwachtingen over hoe een film eruit moet zien en aanvoelen en het voert kijkers naar een land van wonderen van elke omvang.

Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018)

Into the Spider-Verse heeft voor elk wat wils. Superheldenfans kunnen genieten van een web-slingerend Spidey-verhaal dat eruitziet alsof het rechtstreeks uit een stripboek komt. (Serieus, de animatiestijl van de film ziet er totaal anders uit dan al het andere dat ooit op het grote scherm is geweest, en de oogverblindende, ben-day gestippelde beelden zijn een overweldigende prestatie. Een live-actiefilm kan niet doen wat Spider-Verse doet. )

De animatie verdient universele lof, maar Into the Spider-Verse heeft ook iets specifieks voor elke kijker. Miles Morales is een triomf van representatie, en hij is ook verwant aan iedereen die probeert te definiëren wie ze zijn op een kritieke leeftijd. De twijfel en de levenscrisis van Peter B. Parker raken een snaar bij degenen in de volgende levensfase – misschien hebben ze dezelfde aanmoediging nodig om die ‘sprong in het diepe’ te maken. Miles ‘vader staat voor de beproevingen en schoonheid van het ouderschap en biedt sympathie voor iedereen die ook moeite heeft om contact te maken met de kinderen van wie ze meer houden dan wat dan ook. Heck, de kleinste kijkers vonden het misschien gewoon heel leuk toen Spider-Ham die man op zijn hoofd sloeg met een grote hamer.

Er is geen fout antwoord, en dat is de ware triomf van Into the Spider -Verse. Gedeeltelijk omdat het gebruik maakt van het multiversum, krijgt Into the Spider-Verse de universaliteit van het superheldenverhaal en zorgt ervoor dat er iets in dit avontuur is dat je aanspreekt. Iedereen kan het masker dragen.