Over dit stuk

“Het idee van The Rite of Spring kwam bij me op terwijl ik nog bezig was met het componeren van Firebird, “Vertelde Igor Stravinsky, 45 jaar na de eerste uitvoering van het ballet in 1913, in zijn boek Conversations.” Ik had gedroomd van een scène van heidens ritueel waarin een uitverkoren offermaagd zichzelf dood danste. ” Als we Stravinsky mogen geloven, was deze droom het begin van een proces dat culmineerde in de première van een van de belangrijkste muziekwerken van de 20e eeuw.

Stravinsky’s muziek was bedoeld om de geest van het scenario te vangen, die hij had geschetst met de hulp van schilder en etnograaf Nikolai Roerich en danser en choreograaf Mikhail Fokine in de lente en zomer van 1910. Roerich had Stravinsky’s hoofd gevuld met verhalen over allerlei soorten rituelen uit het oude Rusland – waarzeggerijen, offers, dansen en enzovoort – met een verscheidenheid aan karakters. Het ballet dat daaruit voortkwam, draait om de terugkeer van de lente en de vernieuwing van de aarde door het offeren van een maagd. In zijn handgeschreven versie van het verhaal beschreef Stravinsky The Rite als “een muzikaal choreografisch werk. Het vertegenwoordigt het heidense Rusland en is verenigd door een enkel idee: het mysterie en de grote golf van de creatieve kracht van de lente ….”

Stravinsky voltooide de score op 29 maart 1913 en precies twee maanden later ging het ballet in première in Parijs in het Théâtre des Champs-Élysées, waar het het beroemde schandaal veroorzaakte dat de moderne muziek inluidde. Nijinsky’s choreografie en het wild, de ongecontroleerde kracht van Stravinsky’s partituur was iets geheel nieuws. Stravinsky schreef voor een van zijn grootste orkesten ooit in The Rite, en hij gebruikte het met een zekerheid en vertrouwen die je nauwelijks zou verwachten van een componist die net voorbij de twintig is en met slechts twee grote successen – De Vuurvogel en Petroesjka – achter hem.

Maar die twee scores, ondanks al hun individualiteit en prestatie, leken niet alsof ze leidden tot The Rite. Wat Stravinsky deed was totaal onverwacht. d Tijdens de tweede helft van het ballet, voorafgaand aan het offer, was genoeg om de aandacht te trekken van zelfs dat rauwe publiek bij de eerste uitvoering. Eindelijk stil, konden ze Stravinsky’s partituur horen en toekijken hoe Maria Piltz, de danseres die het offerdief speelde, roerloos stond terwijl het ritueel zich om haar heen ontvouwde en geleidelijk tot leven kwam om haar dans uit te voeren, met zijn hoekige kronkelingen en gekwelde bewegingen. p>

Haar ineenstorting, die volgens Stravinsky ‘de jaarlijkse cyclus van krachten die worden geboren en die weer in de boezem van de natuur vallen’ vertegenwoordigde, betekende het einde van een nieuwe cyclus, een die slechts een paar jaar eerder culmineerde in de ultra-romantiek van Gustav Mahler en de jonge Richard Strauss. De “boezem van de natuur” had in hun plaats iets nieuws opgeleverd: Stravinsky en muzikaal modernisme.

– John Mangum