Samenvatting en inleiding
Achtergrond: Dextromethorphan ( DM), de d-isomeer van de codeïne-analoog levorfanol, is een actief ingrediënt dat aanwezig is in een verscheidenheid aan hoest- en verkoudheidsremedies. Onlangs zijn gegevens die zijn gegenereerd uit een onderzoek bij kippenembryo’s geëxtrapoleerd om te suggereren dat zwangere vrouwen dit medicijn niet mogen gebruiken vanwege het risico op geboorteafwijkingen. We voerden een gecontroleerde studie uit onder zwangere vrouwen die DM gebruikten om het mogelijke teratogene risico bij mensen te onderzoeken.
Materialen en methoden: We volgden vrouwen die DM gebruikten en werden begeleid door het Motherisk-programma tijdens hun zwangerschap. Een controlegroep van vrouwen werd gematcht op leeftijd, roken, alcoholgebruik en ziektetoestand (infectie van de bovenste luchtwegen, niet behandeld met DM). Resultaten: We waren in staat om het zwangerschapsresultaat vast te stellen bij 184 vrouwen. Er waren 172 levendgeborenen, 10 spontane abortussen, 1 therapeutische abortus en 1 doodgeboorte. Honderdachtentwintig van de vrouwen gebruikten het medicijn tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. Er waren drie ernstige misvormingen (2,3%) bij de baby’s van vrouwen die DM gebruikten in het eerste trimester, zeven kleine misvormingen en het gemiddelde (± SD) geboortegewicht was 3.381 ± 670 g. In de controlegroep waren er 174 levendgeborenen, 8 spontane abortussen en 2 therapeutische abortussen. Er waren vijf ernstige misvormingen, waaronder een chromosomale afwijking (2,8%), acht kleine misvormingen en het gemiddelde geboortegewicht was 3.446 ± 571 g.
Conclusie: Deze studie toont niet aan dat DM-gebruik tijdens de zwangerschap de het aantal ernstige misvormingen boven het verwachte basislijnpercentage van 1% tot 3%.
Dextromethorphan (DM) is de d-isomeer van de codeïne-analoog levorfanol, een hoestwerende stof die een actief ingrediënt in een verscheidenheid aan vrij verkrijgbare medicijnen tegen hoest en verkoudheid. Het is een synthetische, niet-arcotische, centraal werkende hoestonderdrukker die alleen verkrijgbaar is (bijvoorbeeld als zuigtabletten of orale oplossing) of in combinatie met een groot aantal andere verbindingen die worden gebruikt voor infecties van de bovenste luchtwegen.
Er is geen informatie beschikbaar over de overdracht van DM via de placenta. Het molecuulgewicht (ongeveer 271) is echter laag genoeg dat overdracht naar de foetus waarschijnlijk plaatsvindt. Er zijn geen reproductiestudies bij dieren uitgevoerd met DM. In een in ovo-studie waarin de effecten van DM op kippenembryo’s werden onderzocht, stelden de auteurs de hypothese op dat N-methyl-D-aspartaatreceptorantagonisten, zoals ethanol en DM, neurale crest (craniofaciale en cardiale septumdefecten) en neurale buisdefecten induceren. Ze noemden ook gepubliceerd bewijs dat tijdens de vroege ontwikkeling de receptoren die door DM in de kippenembryo’s worden geblokkeerd, analoog zijn aan receptoren in andere soorten en daarom concludeerden ze dat het medicijn deze receptoren ook zou blokkeren, wat zou resulteren in vergelijkbare misvormingen bij mensen.
Bij mensen zijn de enige gepubliceerde onderzoeken tot nu toe afkomstig van het Collaborative Perinatal Project, dat 50.282 moeder-kindparen heeft gevolgd, waarvan 300 DM gebruikten tijdens het eerste trimester. Er was geen toename boven het basislijnpercentage van 1% tot 3% voor ernstige misvormingen en geen verhoging van het relatieve risico op enige specifieke misvorming. Een surveillancestudie, die automatische apotheekrecords en de uitkomst van zwangerschappen koppelde bij 59 vrouwen waarvan werd aangenomen dat ze ergens in het eerste trimester van hun zwangerschap DM hadden gebruikt, documenteerde één misvorming in deze groep. Deze gegevens vormden de algemeen aanvaarde opvatting dat DM waarschijnlijk veilig is om te gebruiken tijdens de zwangerschap, en deze informatie is in verschillende reviews meegenomen.
Een onderzoek bij kippenembryo’s concludeerde dat vrouwen DM niet mogen gebruiken tijdens de zwangerschap. Deze gegevens, hoewel zeer beperkt in termen van hun toepasbaarheid op mensen, kregen brede publiciteit en veroorzaakten grote ongerustheid onder zwangere vrouwen en hun beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.
Het Motherisk-programma in The Hospital for Sick Children is een adviesdienst voor zwangere en zogende vrouwen en hun gezondheidswerkers. Na de publicatie van de resultaten van de kippenembryostudie in de kranten, kregen we veel telefoontjes van vrouwen die zwanger waren, DM hadden gebruikt, het artikel hadden gelezen en ons behoorlijk zorgen maakten. Vanwege het gebrek aan studies die specifiek DM onderzoeken, hebben we de huidige studie uitgevoerd om aanvullende evidence-based informatie te verstrekken over de zwangerschapsuitkomst na blootstelling aan dit medicijn tijdens de zwangerschap.
