Casusrapport Een 25-jarige man die leed aan meningo-encefalitis werd opgenomen op de intensive care-afdeling van het Patras University Hospital (ICU) vanwege het acute optreden van toevallen en hartstilstand. Tijdens zijn ziekenhuisopname van 1 maand op de IC kreeg hij nosocomiale infecties, zoals veneuze katheter en luchtweginfecties, die werden behandeld met verschillende antibiotica. Tijdens zijn herstelperiode op de afdeling interne geneeskunde ontwikkelde hij intense pruritus en een erythemateus-fijne maculopapulaire uitslag die de nek en het bovenlichaam bedekte 30 minuten na intraveneuze cefepime-infusie (Fig. 1), zonder enig lokaal erytheem op de infusieplaats; deze reactie trad op op de twaalfde dag van toediening van cefepime (2 g gedurende 30 minuten, driemaal daags) als onderdeel van het behandelingsregime. Andere symptomen, zoals dyspneu, tachycardie en hypotensie, waren niet aanwezig. De reactie van de patiënt werd volledig verlicht door intraveneuze toediening van antihistaminica (dimetindeen; 0,1 mg / kg). Gezien de tijdelijke associatie van deze reactie met cefepime-infusie (tabel 1), werd vermoed dat het antibioticum de onderliggende oorzaak was. Om dit te beoordelen hypothese, toediening van alle andere antibiotica werd opgeschort terwijl we hem 8 uur later opnieuw met intraveneuze cefepime (alleen) uitdaagden; dezelfde symptomen kwamen terug en verdwenen snel na de toediening van intraveneus dimetindeen. We concludeerden dus dat de waargenomen reactie een bijwerking was veroorzaakt door cefepime. De patiënt heeft geen voorgeschiedenis van medicijnallergie of atopische ziekte gemeld.
Cefepime-geïnduceerd red-man-syndroom bij een 25-jarige man.
- Inline bekijken
- Pop-up weergeven
Tijden van medicatietoediening, voorafgaand aan reactie-i het verminderen van infusies met cefepime
Het nadelige effect van cefepime dat bij deze patiënt werd waargenomen, komt overeen met het red man-syndroom, een combinatie van jeukende erythemateuze uitslag (die de gezicht, nek en bovenlichaam) en mogelijke anafylaxoïde symptomen, klassiek geassocieerd met vancomycine-infusie (9). Er zijn ook enkele gevallen gemeld na toediening van infliximab (2), teicoplanine en amfotericine B maar niet cefepime (9). De reactie die bij onze patiënt werd waargenomen, trad op 5 dagen nadat de laatste dosis vancomycine (per os) was toegediend voor verdenking op Clostridium difficile colitis, waardoor enige bijdrage van dit antibioticum aan de beschreven bijwerking buitengewoon onwaarschijnlijk was.
Vancomycine het gerelateerde red-man-syndroom gaat meestal gepaard met een hoge infusiesnelheid en verschijnt kort na het begin van de infusie; het is echter waargenomen bij lagere infusiesnelheden en ook na enkele dagen behandeling (9). Dienovereenkomstig vertoonde onze patiënt deze bijwerking kort na een hoge dosis cefepime-infusie, maar was asymptomatisch tijdens de eerste 12 dagen van de behandeling.
Het onderliggende mechanisme van het red man-syndroom is IgE-onafhankelijke degranulatie van mestcellen veroorzaakt door vancomycine, waarbij van mestcel afgeleide histamine een belangrijke mediator is van het waargenomen nadelige effect (11). Als gevolg hiervan is de bewezen effectiviteit van antihistaminica bij de preventie en behandeling van het red man-syndroom (7), zoals waargenomen bij onze patiënt, niet verrassend.
In tegenstelling tot onze beschrijving van cefepime-gerelateerd red man-syndroom, twee gevallen van IgE-gemedieerde anafylaxie met prominent angio-oedeem, verstoring van de luchtwegen en / of bloedsomloopklachten na cefepime zijn eerder gemeld (4, 6).
