Een Pareto-diagram is een type diagram dat zowel staven als een lijngrafiek bevat, waarbij individuele waarden in aflopende volgorde worden weergegeven door staven en het cumulatieve totaal wordt weergegeven door de lijn. De kaart is genoemd naar het Pareto-principe, dat op zijn beurt zijn naam ontleent aan Vilfredo Pareto, een bekende Italiaanse econoom.
Om de meest voorkomende defecten per categorie te beoordelen †
Eenvoudig voorbeeld van een Pareto-diagram met hypothetische gegevens die de relatieve frequentie laten zien van redenen om te laat op het werk te komen
De linker verticale as is de frequentie van voorkomen, maar kan ook de kosten of een andere belangrijke maateenheid vertegenwoordigen. De rechter verticale as is het cumulatieve percentage van het totale aantal voorvallen, de totale kosten of het totaal van de specifieke maateenheid. Omdat de waarden in aflopende volgorde staan, is de cumulatieve functie een concave functie. Om het onderstaande voorbeeld te nemen, om het aantal late aankomsten met 78% te verminderen, is het voldoende om de eerste drie problemen op te lossen.
Het doel van de Pareto-grafiek is om de belangrijkste van een (doorgaans grote) reeks factoren. Bij kwaliteitscontrole vertegenwoordigt het vaak de meest voorkomende bronnen van defecten, het meest voorkomende type defect of de meest voorkomende redenen voor klachten van klanten, enzovoort. Wilkinson (2006) bedacht een algoritme voor het produceren van statistisch gebaseerde acceptatielimieten (vergelijkbaar met betrouwbaarheidsintervallen) voor elke staaf in het Pareto-diagram.
Deze diagrammen kunnen worden gegenereerd door eenvoudige spreadsheetprogramma’s, gespecialiseerde statistische softwaretools en online generatoren van kwaliteitskaarten.
De Pareto-kaart is een van de zeven basisinstrumenten voor kwaliteitscontrole.