Een populair alternatief voor de marginale utiliteitsanalyse van de vraag is de onverschilligheidscurve. Dit is gebaseerd op de voorkeur van de consument en is van mening dat we menselijke tevredenheid niet kwantitatief in geld kunnen meten. Deze benadering wijst een volgorde toe aan de voorkeuren van de consument in plaats van ze te meten in termen van geld. Laten we eens kijken.
Blader door meer onderwerpen onder Theorie van consumentengedrag
- Aard en classificatie van menselijke wensen
- Analyse van marginaal nut
- Consumentensurplus
- Consumentenevenwicht
Wat is een onverschilligheidscurve?
Een onverschilligheidscurve is een curve die alle combinaties vertegenwoordigt van goederen die dezelfde voldoening geven aan de consument. Omdat alle combinaties evenveel voldoening geven, geeft de consument er evenveel de voorkeur aan. Vandaar de naam onverschilligheidscurve.
Hier is een voorbeeld om de onverschilligheidscurve beter te begrijpen. Peter heeft 1 eenheid voedsel en 12 kledingstukken. Nu vragen we Peter hoeveel kledingstukken hij bereid is op te geven in ruil voor een extra eenheid voedsel, zodat zijn tevredenheid ongewijzigd blijft.
Peter stemt ermee in om 6 eenheden kleding op te geven voor een extra eenheid voedsel. Daarom hebben we twee combinaties van voedsel en kleding die Peter evenveel voldoening geven:
- 1 eenheid voedsel en 12 eenheden kleding
- 2 eenheden voedsel en 6 kledingeenheden
Door hem soortgelijke vragen te stellen, krijgen we verschillende combinaties als volgt:
| Combinatie | Eten | Kleding |
| A | 1 | 12 |
| B | 2 | 6 |
| C | 3 | 4 |
| D | 4 | 3 |
Graphica l Vertegenwoordiging:
Het diagram toont een onverschilligheidscurve (IC). Elke combinatie die op deze curve ligt, geeft hetzelfde niveau van consumententevredenheid. Een andere naam ervoor is Iso-Utility Curve.
Onverschilligheidskaart
Een onverschilligheidskaart is een set van onverschilligheidskrommen. Het geeft het volledige beeld weer van de voorkeuren van een consument. Het volgende diagram toont een onverschilligheidskaart die uit drie curven bestaat:
We weten dat een consument onverschillig staat tussen de combinaties die op dezelfde onverschilligheidscurve. Het is echter belangrijk op te merken dat hij de voorkeur geeft aan combinaties op de hogere onverschilligheidscurves boven die op de lagere.
Dit komt omdat een hogere onverschilligheidscurve een hoger niveau van tevredenheid impliceert. Daarom bieden alle combinaties op IC1 dezelfde voldoening, maar alle combinaties op IC2 geven meer voldoening dan die op IC1.
Marginale vervangingssnelheid
Dit is de snelheid waarmee een consument is bereid om een goede X in te wisselen voor Y. Als we teruggaan naar Peter’s voorbeeld hierboven, hebben we de volgende tabel:
| Combinatie | Eten | Kleding | MRS |
| A | 1 | 12 | – |
| B | 2 | 6 | 6 |
| C | 3 | 4 | 2 |
| D | 4 | 3 | 1 |
In dit voorbeeld geeft Peter aanvankelijk 6 kledingeenheden op om een extra eenheid voedsel te krijgen. Daarom is de MRS 6. Evenzo is voor volgende uitwisselingen de MRS respectievelijk 2 en 1. Daarom is MRS van X voor Y het bedrag van Y waarvan het verlies kan worden gecompenseerd door een eenheidswinst van X, waardoor de tevredenheid hetzelfde blijft.
Interessant is dat als Peter meer eenheden voedsel verzamelt, de MRS begint vallen – wat betekent dat hij bereid is minder kledingstukken op te geven voor voedsel. Daar zijn twee redenen voor:
- Naarmate Peter meer voedseleenheden krijgt, neemt zijn intensiteit van verlangen naar meer voedseleenheden af.
- De meeste goederen zijn onvolmaakte vervangers van elkaar. Als ze elkaar perfect zouden kunnen vervangen, dan zou MRS constant blijven.
Eigenschappen van een onverschilligheidscurve of IC
Hier zijn de eigenschappen van een onverschilligheidscurve:
Een IC helt naar beneden naar rechts
Deze helling geeft aan dat wanneer de hoeveelheid van het ene product in combinatie wordt verhoogd, het bedrag van het andere product afneemt. Dit is essentieel om het tevredenheidsniveau hetzelfde te houden op een onverschilligheidscurve.
Een IC is altijd convex naar de oorsprong
Uit onze bespreking hierboven begrijpen we dat als Peter vervangt kleding als voedsel, hij is bereid afstand te doen van steeds minder kleding. Dit is de afnemende marginale substitutiegraad. Het tarief geeft een convexe vorm aan de onverschilligheidscurve. Er zijn echter twee extreme scenario’s:
- Twee producten zijn perfecte substituten voor elkaar. In dit geval is de onverschilligheidscurve een rechte lijn, waarbij MRS constant is.
- Twee goederen zijn perfecte complementaire goederen – Een voorbeeld van dergelijke goederen is benzine en water in een auto. In dergelijke gevallen is de IC L-vormig en convex naar de oorsprong toe.
Onverschilligheidscurven kruisen elkaar nooit
Twee IC’s zullen elkaar nooit kruisen. Ze hoeven ook niet parallel aan elkaar te zijn. Bekijk het volgende diagram:
Fig 3 toont twee IC’s die elkaar snijden bij punt A. Aangezien de punten A en B liggen op IC1 geven ze hetzelfde tevredenheidsniveau aan een individu. Evenzo geven de punten A en C hetzelfde tevredenheidsniveau, zoals ze op IC2 liggen. Daarom kunnen we suggereren dat B en C hetzelfde niveau van tevredenheid bieden, wat logisch gezien absurd is. Daarom kunnen twee IC’s elkaar niet raken of elkaar kruisen.
Een hogere IC geeft een hogere mate van tevredenheid aan in vergelijking met een lagere IC
Een hogere IC betekent dat een consument de voorkeur geeft aan meer goederen dan niet.
Een IC raakt de as niet
Dit is niet mogelijk vanwege onze aanname dat een consument verschillende combinaties van twee goederen in overweging neemt en beide wil hebben. Als de curve een van de assen raakt, betekent dit dat hij tevreden is met slechts het ene product en het andere niet wil, wat in strijd is met onze aanname.
Budgetlijn
Aangezien een hogere onverschilligheidscurve een hoger niveau van tevredenheid vertegenwoordigt, zal een consument proberen de hoogst mogelijke IC te bereiken om zijn tevredenheid te maximaliseren. Om dit te doen, moet hij meer goederen kopen en onder de volgende twee beperkingen werken:
- Hij moet de prijs voor de goederen betalen en
- Hij heeft een beperkt inkomen, waardoor er geen geld beschikbaar is om deze goederen te kopen.
Zoals hierboven te zien is, budgetlijn toont alle mogelijke combinaties van twee goederen die een consument kan kopen binnen de beschikbare middelen tegen de gegeven prijzen van de goederen. Alle combinaties die binnen zijn bereik liggen, liggen op de budgetlijn.
Een punt buiten de lijn (punt H) vertegenwoordigt een combinatie buiten het financiële bereik van de consument. Aan de andere kant vertegenwoordigt een punt binnen de lijn (punt K) onderbesteding door de consument.
Wilt u ook het consumentenevenwicht weten?
Opgeloste vraag over de onverschilligheidscurve
V: Wat zijn de aannames die ten grondslag liggen aan de onverschilligheidscurve-benadering?
Antwoorden: de aannames zijn als volgt,
- De consument is rationeel. Ook beschikt hij over volledige informatie over alle relevante aspecten van de economische omgeving waarin hij leeft.
- De consument kan een combinatie van goederen rangschikken op basis van de tevredenheid die ze opleveren. Hij kan echter niet kwantitatief uitdrukken hoeveel hij de voorkeur geeft aan een bepaald goed boven het andere.
- Als een consument de voorkeur geeft aan A boven B en B boven C, dan geeft hij de voorkeur aan A boven C.
- Als een combinatie X meer goederen heeft dan de combinatie Y, dan heeft X de voorkeur boven Y.
