Janus, in de Romeinse religie, de animistische geest van deuropeningen (januae) en bogen (jani). Janus en de nimf Camasene waren de ouders van Tiberinus, wiens dood in of bij de rivier de Albula ervoor zorgde dat het omgedoopt werd tot Tiber.

De verering van Janus dateert traditioneel uit Romulus en een periode zelfs vóór de feitelijke oprichting van de stad Rome. Er waren veel jani (d.w.z. ceremoniële poorten) in Rome; dit waren meestal vrijstaande constructies die werden gebruikt voor symbolisch gunstige in- of uitgangen. Bijzonder bijgeloof was verbonden aan het vertrek van een Romeins leger, waarvoor er gelukkige en ongelukkige manieren waren om door een janus te marcheren. De bekendste janus in Rome was de Janus Geminus, die eigenlijk een heiligdom van Janus was aan de noordkant van het Forum. Het was een eenvoudig rechthoekig bronzen bouwwerk met dubbele deuren aan elk uiteinde. Traditioneel werden de deuren van dit heiligdom open gelaten in oorlogstijd en werden ze gesloten gehouden als Rome in vrede was. Volgens de Romeinse historicus Livius waren de poorten slechts twee keer gesloten in de hele lange periode tussen Numa Pompilius (7e eeuw v.Chr.) En Augustus (1e eeuw v.Chr.).

Sommige geleerden beschouwen Janus als de god van alles. begin en geloven dat zijn associatie met deuropeningen een afgeleide is. Hij werd aangeroepen als de eerste van alle goden in reguliere liturgieën. Het begin van de dag, de maand en het jaar, zowel kalender als landbouw, waren voor hem heilig. De maand januari is naar hem genoemd en zijn festival vond plaats op 9 januari, het Agonium. Er waren verschillende belangrijke tempels gebouwd voor Janus, en er wordt aangenomen dat er ook een vroege cultus was op het Janiculum, die door de Ouden werd beschouwd als ‘de stad van Janus’.

Janus werd vertegenwoordigd door een dubbelganger. -gezicht hoofd, en hij werd in de kunst voorgesteld met of zonder baard. Af en toe werd hij afgebeeld met vier gezichten – als de geest van de vierwegboog.