Een gevorkte tong is een tong die aan het uiteinde in twee verschillende tanden is gesplitst; dit is een kenmerk dat veel soorten reptielen gemeen hebben. Reptielen ruiken met het puntje van hun tong, en een gevorkte tong laat ze voelen uit welke richting een geur komt. Het waarnemen van beide kanten van het hoofd en het volgen van paden op basis van chemische signalen wordt tropotaxis genoemd. Het is onduidelijk of reptielen met gevorkte tong daadwerkelijk sporen kunnen volgen of dat dit slechts een hypothese is.

Gevorkte tong van een tapijtpython (Morelia spilota mcdowelli)

Gevorkte tongen zijn geëvolueerd in deze squamate reptielen (hagedissen en slangen) voor verschillende doeleinden. Het voordeel van een gevorkte tong is dat er meer oppervlakte beschikbaar is voor de chemicaliën om in contact te komen en de mogelijkheid van tropotaxis. De tong wordt regelmatig uit de mond geslagen om de chemische omgeving te proeven. Door deze vorm van chemische bemonstering kunnen deze dieren niet-vluchtige chemicaliën detecteren, die niet eenvoudigweg met het reuksysteem kunnen worden gedetecteerd. Dit verhoogde vermogen om chemicaliën aan te voelen heeft het mogelijk gemaakt om verhoogde vaardigheden te hebben om prooien te identificeren, verwanten te herkennen, partners te kiezen, schuilplaatsen te lokaliseren, paden te volgen en meer.

Gevorkte tongen zijn meerdere keren geëvolueerd in squamates. Op basis van het morfologische en genetische bewijs is het onduidelijk waar de exacte punten van verandering zijn van een gekerfde tong naar een gevorkte tong, maar men gelooft dat de verandering twee tot vier keer heeft plaatsgevonden. Een veelvoorkomend gedragskenmerk dat is geëvolueerd bij mensen met gevorkte tongen is dat ze de neiging hebben om brede verzamelaars te zijn.

Kolibries hebben ook tongen die aan het uiteinde splitsen. Galagos (bushbabies) hebben een secundaire tong, of sublingua, die wordt gebruikt voor verzorging, verborgen onder hun eerste tong.