De waarheid over aandachtstekortmedicatie en slapeloosheid
Mensen met ADHD (aandachtstekortstoornis / hyperactiviteitsstoornis) hebben het moeilijker om in slaap te vallen – gedeeltelijk, zegt Dr. Russell Ramsay, van het behandelings- en onderzoeksprogramma voor ADHD voor volwassenen van de Universiteit van Pennsylvania, omdat onze geest niet zal stoppen met werken. “Er is sprake van een vertraagd begin van de slaapfase”, legt hij uit, een zelfreguleringsprobleem dat mensen met ADHD ervan weerhoudt “de signalen voor slaap te herkennen en die in gewoonten om te zetten”. Onze circadiane ritmes worden afgestoten door kleine dingen, zoals later eten, en we hebben het ook moeilijker om technische afleidingen op de late avond te vermijden die ons ervan weerhouden naar bed te gaan.
Het probleem is zo erg dat mensen met adhd dat eigenlijk zijn. 2,7 keer meer kans op slapeloosheid op hoog niveau dan mensen zonder de stoornis, volgens onderzoek van Cankaya University dat in januari werd gepubliceerd. Volgens een studie uit Den Haag heeft 80 procent van de volwassenen met ADHD slaapproblemen, waarbij 43 procent hun slapeloosheid ‘significant’ noemt, vergeleken met minder dan 10 procent van de algemene bevolking. Eenenveertig procent van de ADHD-ers krijgt nooit meer dan zes uur slaap per nacht.
Dit is natuurlijk voordat we stimulerende middelen nemen die zijn voorgeschreven voor ADHD en die de ongelukkige bijwerking hebben dat ze mensen wakker houden.
De oorzaak van ADHD is niet duidelijk, maar veel wetenschappers denken dat het wordt veroorzaakt door een onderproductie van dopamine, noradrenaline en mogelijk serotonine – drie verschillende neurotransmitters. Neurotransmitters zijn chemicaliën die signalen van het ene neuron naar het andere sturen; dopamine en noradrenaline regelen de aandacht. Onze geest mist letterlijk het chemische filter die neurotypische hersenen gebruiken om overtollige prikkels af te schermen. Alle drie de chemicaliën helpen ook bij de slaap: serotonine vertelt ons lichaam wanneer het veilig is om in slaap te vallen, norepinefrine helpt ons wakker te worden en dopamine reguleert het circadiane ritme.
Sommige – maar niet alle – mensen met ADHD gebruiken stimulerende middelen op recept, zoals Ritalin of Concerta (beide methylfenidaten) of Adderall (amfetamine) om de symptomen overdag te beheersen. Traditioneel worden deze medicijnen geleverd in een dosis van vier uur, maar de afgelopen 20 jaar hebben farmaceutische bedrijven zich geconcentreerd op het maken van capsules met verlengde afgifte (of aanhoudende afgifte) om acht, 12 of – zoals bij nieuw op de markt gebrachte Adhansia – 16 uur.
Het probleem is dat er maar 24 uur in een dag zitten. Een pil van 16 uur laat slechts 8 uur slaap over, ervan uitgaande dat het verslijt wanneer fabrikanten zeggen dat het zal gebeuren, wat zelden gebeurt. “Er is een scala aan ontspanningsscenario’s voor mensen”, zegt Ramsay, “sommige mensen zullen beschrijven: ‘Ik kan zien wanneer de medicatie uit mijn systeem is, ik voel mezelf naar beneden komen’, of sommige mensen hebben een beetje prikkelbaarheid, ze kunnen zien dat het uit hun systeem komt. ” Maar voor anderen, vervolgt hij, is de comedown “misschien niet zo uitgesproken”.
Neem bijvoorbeeld Daytrana (een methylfenidaat), een patch van negen uur die volgens de website van de fabrikant in het systeem kan blijven tot 12 uur. Of Adhansia (methylfenidaathydrochloride), dat een slapeloosheidsbijwerking heeft voor 13 procent van de volwassenen en zes procent van de tieners, per PR-vertegenwoordiger Eve Zibel. “Er kan een ander traject zijn om van de medicatie af te komen die het begin van de slaap een beetje uitdagender ”, legt Ramsay uit, of slapeloze patiënten waren in het begin misschien gewoon meer vatbaar voor slapeloosheid.
Zie het artikel van MedShadow voor meer informatie over de bijwerkingen van ADHD-medicijnen.
Volgens ‘Sleep and ADHD’, een rapport van de University of Washington uit 2019, maakt het niet uit welk recept je gebruikt: ‘Alle stimulerende middelen kunnen slapeloosheid veroorzaken, met weinig empirische gegevens die erop wijzen dat er substantiële verschillen zijn in slaap aanvang latentie voor de verschillende stimulantformule ionen ”, schrijven onderzoekers Maida Chen, Margaret Wardlaw en Mark Stein. Bij kinderen is deze slaapstoornis meestal erger wanneer ze voor het eerst ADHD-medicijnen gebruiken of wanneer ze van recept veranderen. Twintig tot 30 procent van de medicinale ADHD-kinderen heeft een half uur of langer nodig om in slaap te vallen, zelfs als de dosering laag is. Het rapport laat ook een verband zien tussen de ernst van slapeloosheid en een verhoogde dosis.
Bij de behandeling van kinderen ouder dan zes jaar kunnen artsen een dosis-op-gewichtsberekening gebruiken om te bepalen hoeveel ze moeten voorschrijven. Maar als zoiets bestaat voor volwassenen, is Ramsay er niet bekend mee. Als het gaat om het bepalen van hun beste medicijnen, is het voorschrijven van volwassenen meestal levensstijlgericht. Terwijl sommigen het idee om medicatie te kiezen in plaats van slapen misschien absurd vinden, zegt Ramsay: “Sommige mensen hebben langere dagen en een langer woon-werkverkeer.” Anderen, voegt hij eraan toe, hebben “verwachtingen van enige productiviteit thuis – thuis werken of … zich kunnen concentreren op het lezen van een boek voor een kind.” Voor degenen die wel vollere schema’s hebben, kan de noodzaak om zich 16 uur te concentreren heel goed opwegen tegen de behoefte aan slaap.
Om slapeloosheid veroorzaakt door medicijnen te voorkomen, zegt Ramsay echter dat deze patiënten hun medicijnen op tijd moeten innemen: “Er kunnen smallere vensters zijn om ervoor te zorgen dat de medicatie ’s ochtends tijdig wordt ingenomen.” Neem het te laat op de dag en ze zullen echt de hele nacht wakker zijn. Patiënten moeten ook hun slaappatroon volgen voordat ze met een nieuw recept beginnen, zodat hun arts een basislijn heeft als zich problemen voordoen. En aangezien medicijnen die niet op tijd worden vrijgegeven, de systeem sneller dan met verlengde afgifte, overweeg dan om de twee te combineren, vroeg op de dag een langwerkende pil te nemen en een standaardafgifte nadat deze is uitgewerkt.
Iedereen die aan slaapgebrek lijdt, moet ‘een routine of een reeks stappen om het in slaapstand komen te bevorderen, ”aldus Ramsay. Schakel alle technologie uit, maak kleding en tassen klaar voor de ochtend en neem misschien een lichte snack. Mindfulness- of ademhalingsoefeningen kunnen nuttig zijn, evenals lezen, als het iets is dat je eerder hebt gelezen. Gloednieuw materiaal stimuleert de geest, maar slaaproutines zouden de hersenen en het lichaam moeten kalmeren, dus zegt Ramsay: kies een boek waarin “je halverwege een hoofdstuk afloopt”.
“Elk brein is anders”, zegt hij , “zodat deze dingen gepersonaliseerd worden”, maar het is aan jou – en niet aan de medicijnen – om de behandeling / slaapbalans te vinden die het beste bij je past.